Jak wyznaczyć kierunki i cele strategiczne dla firmy produkcyjnej?

Jeżeli jesteś na bieżąco, to pewnie rozpracowałeś już część tajników opracowywania strategii dla firmy produkcyjnej. Ostatnio poruszaliśmy temat misji, wizji i oceny wartości z punktu widzenia klienta, jednak to początek całego cyklu o zarządzaniu strategicznym. Jeżeli chcesz rozpracować go krok po kroku zobacz również pozostałe artykuły.

  1. Jak opracować strategię dla firmy produkcyjnej? – Misja, wizja i tworzenie wartości
  2. Kaskadowanie strategii w firmie produkcyjnej – OGSM, OKR, Hoshin Kanri
  3. Jak połączyć strategię w spójne cele, wskaźniki i projekty dla różnych działów
  4. Jak monitorować realizację strategii w firmie produkcyjnej?

Przyszła pora na ciąg dalszy przewodnika po funkcjonalnościach strategii oraz możliwościach ich opracowania, który pozwoli Ci określić na czym powinieneś się teraz skupić:

  1. Kierunki strategiczne
  2. Cele strategiczne

Kierunki strategiczne

Jeżeli już znasz swoje obecne oraz potencjalne czynniki sukcesu, nie łap wszystkich srok za ogon, ustal podstawowe kierunki swojej strategii. Aby zdobyć zaufanie klientów, poszerzyć zasięg na rynku, a także utrzymać pozycję, czeka Cię dalszy etap definiowania kryteriów i podjęcia faktycznych prac w poszczególnych obszarach firmy (jak wiadomo strategia w firmie produkcyjnej, nie dotyczy tylko produkcji).

Jako, że strategia ma być spójnym motywatorem do realizacji dalekosiężnych planów, takie też muszą być jej kierunki. Nie wprowadzajcie jednocześnie przedsięwzięć skracania czasów produkcyjnych, tworzenia nowych grup produktowych, agresywnej strategii marketingowej na rynku zagranicznym i zmiany modelu logistycznego. Taki skok na głęboką wodę grozi utonięciem. Waszym zadaniem jest zdefiniowanie, która z tych przykładowych płaszczyzn przyniesie Wam najwięcej korzyści, a także jesteście w stanie sprostać jej realizacji lub podjąć ją w pierwszej kolejności.

Jak wyznaczyć kierunki i cele strategiczne dla firmy produkcyjnej1

Czas na kolejną porcję pytań, na które powinniście sobie wspólnie odpowiedzieć, aby ujednolicić front działań:

  • Jaki jest rozmiar Waszego przedsiębiorstwa (w zależności czy jest to mikro-, średnia, czy duża firma, będziecie mieli do czynienia z inną skalą przedsięwzięcia, a także innym wpływem konkurencji)?

  • Jaki udział w rynku ma organizacja? Czy mówimy o rynku krajowym, czy międzynarodowym?

  • Na jakie rynki chcecie prowadzić ekspansję?

  • Jak formułuje się cykl żywotności klienta (są to wieloletnie współprace, kontrakty, czy może często rotujące podmioty)?

  • Jak wygląda obecna sprzedaż?

  • Jak funkcjonuje łańcuch dostaw? W tym czas realizacji dostaw w Waszej firmie, ale także czas i warunki dostaw surowców i komponentów do zaspokojenia zapotrzebowania produkcyjnego?

  • Jak kształtuje się gospodarka magazynowa (ile wynosi średni poziom zapasów, jakie są wartości graniczne)?

  • Jakie są obecne możliwości produkcyjne zakładu?

  • Jaki jest czas wdrażania nowych produktów lub usług?

Mając zbiór danych będziecie mogli określić, czy realizacja działań strategicznych powinna odnosić się głównie:

  • Czynników produkcyjnych (poziom automatyzacji i wdrażania nowych technologii, sposób uruchamiania produkcji – na zamówienie, na zapas, utrzymywanie poziomów zapasów, jakość, lokalizacja – blisko kluczowych klientów lub miejsc zaopatrzenia, koszt nieruchomości),
  • Czynników zasobów ludzkich (szkolenie pracowników, przywództwo, systemy motywacyjne, rekrutacja),

  • Czynników badawczo-rozwojowych (badania, innowacje),

  • Czynników finansowych (źródła finansowania inwestycji, budżetowanie),

  • Czynników marketingowych (metody zapewnienia wzrostu sprzedaży, polityka produktowa, promocja i reklama, kanały dystrybucji, polityka cenowa, zakres działań rynkowych).

Jak wyznaczyć kierunki i cele strategiczne dla firmy produkcyjnej2

Cele strategiczne

Mimo tego, że masz przed sobą pogrupowane czynniki, które skłaniają do myślenia obszarowego, tak naprawdę każdy dział przedsiębiorstwa ma swój wkład we wszystkich kierunkach strategicznych. Ponieważ jeżeli za główny cel w perspektywie 3 lat obierzecie relokację siedziby firmy (czynnik produkcyjny) i tak oprócz wkładu technologów i inżynierów, którzy podejmą się zmian layout’u czy analizy możliwości produkcyjnych, konieczny będzie udział Działu Finansów – aby wspomóc podjęcie decyzji  o inwestycji danymi analitycznymi, Działu HR – który będzie trzymał pieczę nad nowymi wakatami (dla tego działu pomocne mogą okazać się narzędzia, takie jak aplikacja Rozliczanie czasu pracy), Działu Logistyki – który będzie współdziałać w nowej aranżacji magazynów, Działu Sprzedaży Marketingu – który będzie promował lokalizację oraz pozyskiwał nowych klientów w obszarze itd.

W tym przypadku opisany cel strategiczny, który dotyczy długofalowych, kosztownych i mających wpływ na rozwój firmy działań, będzie musiał być odpowiednio podzielony na cele taktyczne oraz operacyjne, odnoszące się konkretnych przedsięwzięć ujętych w planie czasowym. Tutaj warto jeszcze raz odnieść się do naszej definicji strategii. Ma to być „spójna odpowiedź” i tak też spójne wewnętrznie muszą być cele. A o tym jak je kaskadować dowiesz się w kolejnej publikacji przewodnika.

Wróćmy jednak do samego definiowania celów strategicznych.

Mogą one odnosić się stabilizacji obecnych uwarunkowań, ekspansji rynków, rozwoju, a także samego przetrwania. Mają przedstawić aspiracje i dążenie firmy do zamierzonych rezultatów, a ich realizacja może tyczyć się perspektywie 3, 5 a nawet 10 lat. Po dokonaniu wcześniejszej, tak obszernej analizy, jej kontynuacji nie może zabraknąć również tutaj. Przed Wami stoi zadanie:

Jak wyznaczyć kierunki i cele strategiczne dla firmy produkcyjnej3
  • zebrania danych odnośnie wcześniej badanych zasobów,

  • skonfrontowania definiowanych przez Was celów z wspierającymi kryteriami (m.in.: SMART, a także czy cel będzie spójny z wcześniejszą analizą SWOT, Modelu Canvas, bądź indywidualnego badania),

  • przeprowadzenie analizy na temat zdolności do adaptacji zmian,

  • ustalenia ramowego planu jaki będzie prowadził do osiągnięcia celu (jakie inicjatywy podejmiecie),

  • określenia zarysu budżetu na jego realizację (kaskadowanie celów umożliwi późniejsze porównanie),

  • zakomunikowania pracownikom o opracowanej strategii i jej głównym kierunku oraz celu.

To wcale nie jest takie proste, prawda? Abyś mógł uporządkować sobie logikę poszczególnych etapów, spójrz na poniższy schemat, z pewnością będzie dla Ciebie pomocny.

Schemat działania

Na koniec chciałabym jeszcze dodać, że jeżeli wspólnie ustaliliście do czego chcecie dążyć jako firma (wizja), jak chcecie to zrealizować (strategia), a także co musicie zrobić, żeby nadać temu sprawczość (cele), oprócz podjęcia działań, które Was do tego zbliżą, warto by było pochylić się jeszcze nad dwoma elementami:

  • miernikami realizacji celów, czyli krytycznymi czynnikami sukcesu (CSF – Crucial Success Factors), których podjęcie jak sama nazwa mówi stanowi o osiągnięciu sukcesu firmy,

  • wskaźnikami efektywności i rezultatu (KPI – Key Performance Indicators, KRI – Key Result Indicators), które pozwolą ocenić czy podjęte zmiany przynoszą efekty, jaki jest stan postępu, a także jak zmieniła się sytuacja od momentu inicjacji. Chcesz wdrożyć wskaźniki KPI do swojej firmy? Sprawdź projekt: wdrożenie KPI, który rozpoczyna się od badania potrzeb i ma na celu zwiększenie wydajności firmy.

Szkolenie Online
Zarządzanie Procesami i Wskaźniki KPI

Jak zacząć wdrażanie zarządzania procesami w swojej organizacji?
Jak definiować procesy w poszczególnych obszarach firmy?
Jak uzupełnić diagram SIPOC?
 Jakie wskaźniki dobrać do poszczególnych procesów?

Zobacz szkolenie
wskaźniki KPIs

Zobacz pozostałe artykuły z cyklu o zarządzaniu strategicznym.

Zaplanuj dzień z Lean Action Plan!

Doba każdego z nas ma 24 godziny i jedyne co możemy robić, to odpowiednio konsumować nasz czas, tak aby kontrolować coraz to większą część otaczającej nas rzeczywistości.

  • Wyznacz priorytet działań!

Jak wygląda współpraca z nami?

Autorka: Aleksandra Jarek

Konsultantka ds. Lean

W swojej ścieżce zawodowej pracowała jako Konsultant i Specjalista ds. Lean, a także Kierownik Organizacji Produkcji i Kontroli Jakości. Doświadczenie budowała, odwiedzając przeszło 60 zakładów produkcyjnych, a także uczestnicząc w wielu konferencjach tematycznych.