Umiejętności miękkie skutecznego inżyniera

Coraz częściej przekonuję się o tym, że twarde podejście jest słuszne – bo ma za sobą poparcie danych, faktów i liczb. Jako dla młodego człowieka na początku był to mój jedyny oręż w rozmowach z przełożonymi, klientami, współpracownikami.

To argumenty, z którymi ciężko dyskutować. Mają za sobą poparcie tabelek, wykresów, certyfikatów oraz dyplomów.

Jeszcze dobrze nie zacząłem, a już na samym początku Was rozczaruję. Jako inżynierowie przyszliście tu zapewne po konkrety. Więc tekst ten będzie poprzeplatany konkretami oraz niedopowiedzeniami.

Będzie miękko – jak w gąbce. Początkowy ucisk odkształci materiał tam gdzie wciśniemy palec. Dopiero po pewnym czasie poczujemy konkretny opór.

Co to są umiejętności miękkie?

Nie ma jednej oficjalnej definicji tego terminu.

Natomiast sam jako inżynier spróbuję znaleźć dla nas wspólny mianownik w tych dywagacjach.

Umiejętności / kompetencje miękkie to:

·       Kompetencje wynikające z cech osobowości

·       kompetencje osobiste, społeczne, umiejętności interpersonalne, jak i te komunikacyjne

·       zdolność do adaptacji i pozytywnych zachowań, które umożliwiają jednostce skuteczne radzenie sobie z wymaganiami i wyzwaniami życia codziennego

·       cechy psychologiczne tj. „umiejętności przywódcze, dojrzałość, oddanie, kreatywność”

Za encyklopedią zarządzania: https://mfiles.pl/pl/index.php/Umiej%C4%99tno%C5%9Bci_mi%C4%99kkie [26.12.2019]

Dodajmy do tego jeszcze coś takiego jak inteligencja emocjonalna.

Dość ogólnikowo, prawda? No ale skąd to wszystko się bierze?

„Ja mam taki charakter / temperament / osobowość i co zrobisz jak nic nie zrobisz…”

Przecież tacy już jesteśmy i kropka. Czyżby?

Czym są charakter, temperament i osobowość?

Część naszego postrzegania rzeczywistości jest w nas wbudowana i bardzo ciężko ją zmienić – o ile to w ogóle możliwe. Jednak są pewne aspekty, na które mamy wpływ – nie tyle my sami, co nasze otoczenie, środowisko czy sytuacje, w których zostaliśmy postawieni.

Żeby móc się realnie zmieniać, trzeba poznać jak działamy i na co rzeczywiście mamy wpływ.

Temperament, charakter i osobowość – tutaj nawet u specjalistów ciężko o spójność i niemal każdy z psychologów odda nieco inną definicję, jednak możemy mieć spójność co do fundamentów:

Temperament – to wrodzone cechy człowieka, wywodzi się z genów – ciężko go zmieniać, modyfikować

Typy temperamentu wg Hipokratesa-Galena:

·       choleryk – cechują go: porywczość, energiczność, proaktywność, wrodzone cechy przywódcze

·       sangwinik – cechują go: pogodność, brak zorganizowania, gadatliwość, lekkomyślność

·       flegmatyk – cechują go: powolność, zachowawczość, zdolność do wnikliwej obserwacji

·       melancholik – cechują go perfekcjonizm, romantyzm, wierność ideom oraz ludziom, wrażliwość

Charakter – to przesłanki zachowania ukształtowane na podstawie doświadczeń życiowych, środowiska w którym dorastaliśmy, sposobu w jaki nas wychowano. To suma wszystkich życiowych sukcesów i porażek.

Przykładami charakteru mogą być:

·       arogancja

·       bezinteresowność

·       konsekwencja

·       kreatywność

·       lojalność

Osobowość = temperament (cechy wrodzone) + charakter (cechy ukształtowane na bazie doświadczeń)

Charakter możemy kształtować na przestrzeni czasu. Temperament danej osoby będzie niekiedy ułatwiał, a czasem utrudniał pracę nad charakterem.

Z pewnością ciężej będzie nam nabyć umiejętności bycia dobrym liderem będąc melancholikiem, lub zostać wybitnym analitykiem lub programistą będąc z natury sangwinikiem. Jednak należy pamiętać, że temperament nie jest ani dobry ani zły – są to pewne predyspozycje, które należy znać i aktywnie wykorzystywać, aby dobrać dla siebie najbardziej korzystną rolę do spełnienia, która pozwoli nam wykorzystywać swoje naturalne predyspozycje oraz pracować nad cechami charakteru naturalnie do nas pasującymi.

  Dlaczego warto uczyć się kompetencji miękkich?

Dlaczego miałbym sugerować, że jest Ci to w ogóle potrzebne?

Całe szczęście to nie ja muszę odpowiedzieć na to pytanie – ktoś już to zrobił.

W 2016 roku na portalu LinkedIn zostało przeprowadzone badanie na 291 menadżerach ds. rekrutacji. 59% z nich stwierdziło, że umiejętności miękkie są trudne do znalezienia na rynku pracy.

Które z nich?

Źródło: https://business.linkedin.com/talent-solutions/blog/trends-and-research/2016/most-indemand-soft-skills [16.10.2019 r.]

Ponadto 58% ankietowanych menadżerów ds. rekrutacji stwierdziło, że braki kompetencji miękkich wśród pracowników ograniczają produktywność ich firm.

Utrudniają one bowiem przeprowadzanie zmiany i szybkiej adaptacji do nowych warunków. Wydłużają drogę zmian, które niejako wpisały się w DNA firm. Kto się nie zmienia – zostaje w tyle.

Wyobraź sobie, że czekasz na dworcu kolejowym w Przemyślu na pociąg TLK Ustronie, który ma zabrać Cię w malowniczą podróż nad piękne polskie morze. Przed Tobą tylko: Rzeszów, Kraków, Kielce, Radom, Warszawa, Iława, Trójmiasto, Koszalin i już jesteś na miejscu w Kołobrzegu. Jedyne 1182,5 km. Będziesz miał planowe 18 godzin i 12 minut, żeby zaprzyjaźnić się ze wszystkimi którzy będą siedzieć w Twoim przedziale.

Z malkontentami, którzy mówią wyłącznie o tym, że pociągi wiecznie się spóźniają, znowu jadą składem bez WARSu i w ogóle to ich ostatnia podróż PKP

Z niecierpliwcami, którzy co 15 min pytającymi „a daleko jeszcze?”

Z mrukami, którzy przez ponad 17 godzin swojego życia spędzonych w tej fascynującej podróży odezwali się dosłownie 2 razy mówiąc „przepraszam” wychodząc do pociągowej toalety(aczkolwiek to chyba też umiejętność panowania nad sobą w takiej podróży).

Ale także z tymi, którzy uśmiechną się do Ciebie, zagają jakąś ciekawą historią i chętnie posłuchają Twojej, czasem rzucą suchym żartem i generalnie wiedzą, że jak już wsiedli do tego pociągu, to zrobili to z jakichś konkretnych pobudek i jest to dla nich tylko chwilowa niedogodność, którą zrekompensują sobie na plaży zaraz po wyjściu z pociągu w Koszalinie.

Jak myślisz, który z Twoich współpasażerów posiada umiejętności miękkie?

Posiadanie umiejętności miękkich wcale nie czyni nikogo z automatu lepszym człowiekiem czy pracownikiem, ale gdyby wszyscy mieli ten sam zestaw umiejętności twardych – to którego przyjąłbyś do miejsca w którym pracujesz gdyby zależało to od Ciebie?

Dokładnie tak samo funkcjonuje to w naszych firmach. Umiejętności twarde (znajomość Excela, narzędzi i technik Lean, 5S, SMED, VSM, znajomość AutoCADa, znajomość języków obcych itp.) możemy porównać do stopni drabiny – ciężko nam przejść na kolejny, jeśli nie opanowaliśmy konkretnych umiejętności, ale to umiejętności miękkie wyróżnią nas spośród dziesiątek kandydatów, którzy stoją na tym samym stopniu drabiny – mają taki sam zestaw kompetencji twardych co my.

Dlatego warto odpowiedzieć sobie na pytanie jak ważne są kompetencje miękkie rekrutując inżyniera? Ponieważ to one wspierają skuteczną komunikację, efektywność zespołów, a także efektywność osobistą. I to pytanie zadziała w obydwie strony – dla Ciebie jako inżyniera, a także dla działu HR reprezentującego Twojego potencjalnego pracodawcę. A tak naprawdę w miarę rozwoju oraz współpracy cały czas będzie podtrzymywać swoją wagę. Co będzie cenne? Czy może umiejętność prowadzenia dialogu, która przyda się w trakcie warsztatów z pracownikami, bądź komunikacją z klientem na temat tolerancji produktowych? A może umiejętność przekazywania wiedzy szczególnie sprawdzająca się podczas wdrożenia nowych operatorów? Myślenie krytyczne, kompleksowe rozwiązywanie problemów, czy umiejętność zarządzania zespołem?

Sęk tkwi w tym, że nie musimy posiadać wszystkich z nich, a nawet nie możemy. I to jest jasne, że celem jest to, aby rozwijać umiejętności oprócz technicznych, ale też w tym wszystkim zrozumieć jak nawzajem w zespole możemy się uzupełniać.

Jakie umiejętności miękkie powinien posiadać skuteczny inżynier?

Dziś coraz bardziej dostrzegam niezagospodarowaną przestrzeń wśród wielu specjalistów: inżynierów, techników w sferze komunikacji, zarządzania zmianą, przywództwa oraz innych miękkich umiejętności.

Nawet jeśli znamy najlepsze i najbardziej efektywne rozwiązanie danego problemu – przed nami jeszcze daleka droga, żeby przekuć je w rzeczywistość. Tabelki w życiu inżyniera są ważne, ale nie należy zapominać o tym wszystkim co jest między wierszami – życie to nie tylko podróże sprawnym intercity relacji Kraków – Warszawa w 2 godz. 10 minut, ale także przykładowym TLK Ustronie – warto być nie tylko skutecznym egzekutorem, ale też dobrym towarzyszem w podróży, bo przecież nigdy nie wiemy z kim przyjdzie nam siedzieć w przedziale.

Aby lepiej zrozumieć swoich pracowników warto wdrożyć odpowiednie narzędzia wspierające nasze kompetencje miękkie. Jednym z takich narzędzi jest Problem Box – aplikacja łącząca system sugestii z możliwością zgłaszania problemów.